Thị trường Chứng khoán

So sánh tỷ suất sinh lời của thị trường và lãi suất gửi tiết kiệm, BSC nhận thấy điều kiện cần và điều kiện đủ để hình thành xu hướng tăng trung và dài hạn. Thị trường đã xác lập xu hướng tăng Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán BSC ước tính tăng trưởng LNST – CĐTS (NPATMI) toàn thị trường ghi nhận mức tăng trưởng 20%, với sự dẫn dắt của nhóm ngành phi tài chính +34% so với cùng kỳ, ghi nhận quý thứ 3 liên tiếp có mức tăng trưởng dương và khẳng định xu hướng phục hồi của nền kinh tế. Nhìn về nửa cuối năm, BSC điều chỉnh giảm nhẹ dự phóng tăng trưởng BSC-Universe năm 2024 từ mức 17% xuống mức 16,5% chủ yếu do điều chỉnh giảm dự phóng nhóm ngân hàng, khu công nghiệp, xây dựng, hóa chất- phân bón và thủy sản, trong khi đó điều chỉnh tăng ở nhóm bán lẻ Bán lẻ , VLXD , Dệt may, F&B.  BSC đánh giá với việc áp lực tỷ giá dự báo hạ nhiệt khi Fed tiến hành cắt giảm lãi suất, tăng trưởng lợi nhuận nửa cuối năm sẽ được tiếp tục được hỗ trợ chủ yếu từ chi phí lãi vay giảm, giảm lỗ tỷ giá, tiết giảm chi phí bán hàng và quản lý DN, đi kèm theo đó là mức nền thấp của quý 3/2023. Do đó, rủi ro về dự báo tăng trưởng lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng thị trường như giai đoạn quý 3/2023 sẽ được giảm thiểu. So sánh tỷ suất sinh lời của thị trường và lãi suất gửi tiết kiệm được xem là chỉ báo uy tín cho thấy xu hướng thị trường, BSC nhận thấy điều kiện cần để hình thành xu hướng tăng trung và dài hạn thị trường đến từ (1) Tỷ suất sinh lời của thị trường chứng khoán hấp dẫn hơn các kênh đầu tư khác , và điều kiện đủ là (2) EPS duy trì tốc độ tăng nhằm đảm bảo tỷ suất sinh lời kỳ vọng tiếp tục duy trì mức hấp dẫn, tương tự đã xảy ra thời điểm 2015-2016, 2020-2021.  "Do đó, trong bối cảnh với dự phóng tăng trưởng lợi nhuận 2025 = 21,1% YoY, chúng tôi kỳ vọng thị trường sẽ duy trì xu hướng tăng trong giai đoạn còn lại 2024 và năm 2025", báo cáo BSC nêu rõ. BSC cho rằng trong bối cảnh lãi suất huy động vẫn duy trì nền thấp, tốc độ tăng trưởng EPS của doanh nghiệp sẽ là động lực dẫn dắt chính cho giá cổ phiếu với mức E/P fwd 2024 VN-Index = 8,6% và tại cuối năm 2025 = 10,6%, cao hơn lãi suất huy động đang ở mức ~5,5-6% hiện tại. Định giá thị trường hấp dẫn Tại mức PE trailing = 13,4 lần và PB trailing = 1,5 lần, sau cập nhật KQKD Q2/2024 và nhịp điều chỉnh mạnh của thị trường trong nửa đầu Q3/2024, VN-Index đang giao dịch ở vùng định giá hấp dẫn so với lịch sử, cao hơn chỉ khoảng 5% -6% từ vùng đáy lịch sử Q2/2020 (dịch Covid), Q4/2022 (Vạn Thịnh Phát) và Q3/2023 (nhịp điều chỉnh mạnh của thị trường khi KQKD Q3 tăng trưởng kém hơn kỳ vọng thị trường). Với nhận định lợi nhuận của thị trường sẽ tiếp tục cải thiện trong nửa cuối năm và thị trường đã có mức chiết khấu tương đối, -6,5% so với mức đỉnh năm 2024, BSC cho rằng những nhịp điều chỉnh là cơ hội tốt để tích lũy cổ phiếu cho trung và dài hạn, nhà đầu tư có thể lựa chọn chiến lược mua "rải đinh" tại các vùng giá hấp dẫn. Về định giá, BSC cho rằng khoảng cách chênh lệch giữa định giá nhóm ngành phi tài chính (loại trừ Ngân hàng, BĐS, Chứng khoán) dần thu hẹp lại sau đợt điều chỉnh mạnh tháng 7/2024 và lợi nhuận tăng trưởng mạnh của nhóm ngành này. PE FWD 2024 nhóm ngành phi tài chính của BSC- Universal đang ở mức 15,3 lần, tiệm cận mức độ lệch chuẩn -1 lần và thấp hơn mức bình quân 5 năm là 18 lần. Vì vậy, BSC cho rằng rủi ro giảm điểm sẽ được hạn chế và việc điều chỉnh sẽ là cơ hội nhiều hơn rủi ro. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý về các rủi ro đã đề cập ở trên liên quan đến rủi ro suy thoái sẽ có thể ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng lợi nhuận và cũng như dự phóng định giá. Đội ngũ phân tích cho rằng định giá các nhóm ngành thể hiện sự phân hóa rõ nét khi so sánh giữa PE FWD 2024 và PE trung bình ngành 4 năm, một số ngành vẫn ghi nhận mức chiết khấu hấp dẫn về định giá như Ngân hàng, Công nghiệp, Bất động sản, Cảng biển. Một số ngành ghi nhận mức tăng trưởng mạnh về giá và KQKD đang giao dịch cao hơn trung bình ngành như Bán lẻ, Công nghệ, Dầu khí.  Đa phần các nhóm ngành còn lại không còn nhiều dư địa hấp dẫn về định giá cho năm 2024, do đó nhà đầu tư nên nhìn vào kỳ vọng tăng trưởng lợi nhuận 2025 để tìm kiếm cơ hội. Ngoài ra, trong chu kỳ hồi phục yếu tố tăng trưởng lợi nhuận được đặt lên hàng đầu, do đó phương pháp tiếp cận định giá dựa vào P/E sẽ hiệu quả hơn P/B, tuy nhiên P/B sẽ là chặn dưới về định giá trong trường hợp thị trường điều chỉnh mạnh. BSC tiếp tục duy trì triển vọng khả quan năm 2025 cho các ngành Công nghệ thông tin, Khu công nghiệp, Thủy sản , Bán lẻ F&B, Vật liệu xây dựng, Dệt may, Tiện ích, Ngân hàng, Hóa chất – Phân bón, Dầu khí và Vận tải biển dựa trên việc đánh giá mức tăng trưởng lợi nhuận 2025 với tiêu chí LNST tăng >15%.  Danh mục cổ phiếu cần quan tâm tập trung vào các yếu tố chính (1) Doanh nghiệp đầu ngành, có lợi thế cạnh tranh tốt, hưởng lợi trong chu kỳ hồi phục, (2) Có các câu chuyện tăng trưởng riêng như tăng công suất, cải thiện biên lợi nhuận, hưởng lợi từ các chính sách mới, (3) DN có nền tảng tài chính vững mạnh, (4) Đang ở mức định giá hấp dẫn trong trung dài hạn. Mai Chi - An ninh Tiền tệ

Nửa đầu năm nay, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX) báo lãi sau thuế hơn 1.240 tỷ đồng. Như vậy, bình quân mỗi ngày VNX lãi hơn 7,6 tỷ đồng. Doanh thu của sở đến chủ yếu từ dịch vụ giao dịch chứng khoán. VNX đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán bán niên 2024 (từ ngày 1/1 - 30/6). VNX là đơn vị vận hành Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HoSE) và Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX). Nửa đầu năm nay, VNX báo lãi sau thuế hơn 1.240 tỷ đồng, tăng hơn 65% so với cùng kỳ 2023. Chủ yếu doanh thu của sở đến từ dịch vụ giao dịch chứng khoán, đạt hơn 1.870 tỷ đồng trong 6 tháng, tăng tới 70% so với năm trước. Ngoài ra, VNX còn có nguồn thu từ hoạt động tài chính, đóng góp tới 95% là lãi tiền gửi (56 tỷ đồng). Tính đến ngày 30/6, VNX có 2.068 tỷ đồng tiền gửi ngân hàng kỳ hạn 6-12 tháng. Sở đang nắm giữ 688 tỷ đồng gồm tiền mặt, tiền gửi không kỳ hạn, và các khoản tương đương tiền. Chủ yếu doanh thu của VNX đến từ dịch vụ giao dịch chứng khoán. Cùng với doanh thu, lợi nhuận cao, chi phí quản lý doanh nghiệp của VNX cũng tăng hơn 30%, lên 423 tỷ đồng. Trong đó, khoản đóng góp đáng kể là phí giám sát hoạt động chứng khoán phải nộp Ủy ban Chứng khoán Nhà nước – 296 tỷ đồng, tăng 44% so với 6 tháng đầu năm ngoái. Ngoài ra, thu nhập trả cho đội ngũ quản lý cũng tăng gấp hơn 2 lần cùng kỳ, hơn 2,8 tỷ đồng trong 6 tháng. Tổng tài sản của VNX hơn 4.166 tỷ đồng, bên cạnh tiền gửi, sở còn có khoản chi phí xây dựng dở dang với giá trị hơn 500 tỷ đồng. Đây là khoản mua sắm thiết bị tin học cho dự án xây dựng tại HoSE. VNX là công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ (3.000 tỷ đồng), hoạt động theo mô hình mẹ - con dựa trên sự sắp xếp lại HoSE và HNX. Cuối năm 2023, sở có 54 nhân sự. Chủ tịch Hội đồng thành viên VNX là ông Lương Hải Sinh. Năm nay, VNX đặt kế hoạch tổng doanh thu gần 2.800 tỷ đồng và lãi sau thuế hơn 1.420 tỷ đồng. Chỉ sau 6 tháng, VNX đã thực hiện lần lượt 71% mục tiêu doanh thu và 87% mục tiêu lãi sau thuế. Theo Việt Linh - Tiền Phong

Luỹ kế từ đầu năm 2024, số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước đã tăng gần 1,1 triệu tài khoản. Theo số liệu từ Trung tâm lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), số lượng tài khoản của nhà đầu tư trong nước đã tăng thêm gần 330.000 tài khoản trong tháng 7/2024, gấp 3 lần tháng trước và là mức cao nhất trong vòng 2 năm. Đây là tháng ghi nhận số lượng tài khoản chứng khoán tại Việt Nam cao thứ 3 lịch sử, chỉ sau giai đoạn tháng 5-6/2022. Xét về cơ cấu, số lượng tài khoản chứng khoán tăng thêm trong tháng 7 vẫn chủ yếu đến từ nhà đầu tư cá nhân với 329.836 tài khoản. Trong khi đó, tài khoản của nhà đầu tư tổ chức chỉ tăng thêm 146 tài khoản. Luỹ kế từ đầu năm, số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước đã tăng gần 1,1 triệu tài khoản.   Tính đến cuối tháng 7, tổng số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước đạt hơn 8,33 triệu tài khoản, cao nhất từ trước đến nay. Trong đó, nhà đầu tư cá nhân có hơn 8,11 triệu tài khoản, tương đương khoảng 8% dân số. Con số này đưa chứng khoán Việt Nam đến gần mục tiêu đạt 9 triệu tài khoản vào năm 2025 và 11 triệu tài khoản vào năm 2030. Số lượng tài khoản tăng đột biến trong bối cảnh thị trường gặp nhiều khó khăn trước ngưỡng kháng cự mạnh quanh 1.300 điểm. VN-Index khép lại tháng 7 vừa qua với mức giảm nhẹ, gần như không đáng kể. Lực đỡ chủ yếu đến từ dòng tiền nội trong khi khối ngoại vẫn miệt mài bán ròng dù mức độ đã có phần hạ nhiệt. Sau 2 tháng liên tiếp xả mạnh, giá trị bán ròng của khối ngoại trên HoSE trong tháng 7 giảm xuống còn gần 8.400 tỷ đồng. Đà bán ròng đang có dấu hiệu chững lại trong những ngày đầu tháng 8 nhưng còn quá sớm để nhận định xu hướng đã đảo chiều hay chưa. Luỹ kế từ đầu năm đến nay, khối ngoại đã bán ròng tổng cộng hơn 60.000 tỷ đồng (2,4 tỷ USD) trên HoSE. Khối ngoại liên tục bán ròng nhưng số lượng tài khoản của nhà đầu tư nước ngoại tại Việt Nam vẫn tiếp tục tăng qua từng tháng. Cụ thể, số lượng tài khoản của khối ngoại đã tăng 217 tài khoản trong tháng 7, cao hơn so với tháng trước, trong đó cá nhân tăng 204 tài khoản, tổ chức tăng 13 tài khoản. Tổng số tài khoản nhà đầu tư nước ngoài hiện đạt 46.749 tài khoản. Hà Linh - An ninh Tiền tệ

Chuyên gia cho rằng thị trường chứng khoán giảm sâu sau khi mùa báo cáo tài chính quý 2 gần hoàn tất cho thấy hiệu ứng tâm lý "tin ra là bán" của nhà đầu tư. Thông thường thời điểm này nhà đầu tư sẽ đánh giá lại dư địa tăng trưởng của cổ phiếu. Sau khi ngập ngừng tại vùng cản 1.250 điểm, thị trường bước vào phiên giao dịch đầu tháng 8 với tâm thế thận trọng. Bên bán không ngần ngại đẩy lệnh bán giá thấp, trong khi bên mua chỉ tung lệnh nhỏ mua thăm dò khiến thị trường rơi vào trạng thái giằng co. Dù sắc xanh vẫn le lói xuất hiện đầu phiên, song áp lực bán mạnh trong phiên chiều như cơn lốc xoáy cuốn bay hết mọi nỗ lực gượng dậy của thị trường.  VN-Index có thời điểm bay gần 29 điểm trước khi đóng cửa phiên với mức giảm thu hẹp đôi chút còn 25 điểm (tương đương -1,96%) xuống còn 1.226 điểm, sắc đỏ bao trùm thị trường với 777 mã giảm áp đảo hoàn toàn so với mã tăng giá. Cú giảm sâu đưa VN-Index về mức thấp nhất trong vòng 3 tháng, kể từ đầu tháng 5/2024. Thanh khoản dù tăng so với phiên trước nhưng vẫn chưa phải mức quá cao so với mức độ giảm điểm khi giá trị khớp lệnh trên HOSE đạt trên 20.000 tỷ đồng. Thêm vào đó, việc thanh khoản liên tục tụt dốc trong thời gian gần đây cho thấy tâm lý thị trường đang rất thận trọng và có thể các nhà đầu tư tổ chức vẫn đang "nằm im". Ông Nguyễn Thế Minh – Giám đốc Phân tích Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng thị trường phiên hôm qua dù tăng điểm nhưng phân hóa mạnh khi tập trung chủ yếu ở một số cổ phiếu lớn. Hiện tượng "xanh vỏ đỏ lòng" cộng thêm thanh khoản èo uột của phiên trước đó cũng khiến tâm lý nhà đầu tư thận trọng hơn khi bước vào phiên hôm nay. Chuyên gia cho rằng thị trường giảm sâu sau khi mùa báo cáo tài chính quý 2 gần hoàn tất cho thấy hiệu ứng tâm lý "tin ra là bán" của nhà đầu tư. Thông thường thời điểm này nhà đầu tư sẽ đánh giá lại dư địa tăng trưởng của cổ phiếu.  "Nhiều nhà đầu tư kỳ vọng câu chuyện tăng trưởng của doanh nghiệp đã được phản ánh vào giá cổ phiếu nên xuất hiện áp lực chốt lời là điều dễ hiểu. Đặc biệt, nhiều nhóm dẫn dắt thời gian trước đó hạ nhiệt cũng khiến nhà đầu tư cho rằng thị trường đã "hết câu chuyện để kể", ông Minh nêu quan điểm. Thêm một yếu tố khiến thị trường giảm sâu trong thời gian gần đây được ông Minh nhìn nhận đến từ tâm lý đòn bẩy. Giai đoạn qua, nhiều cổ phiếu Penny Midcap tại UPCoM tăng mạnh mà không được hỗ trợ bởi yếu tố cơ bản cũng đã đổ đèo nhanh chóng. Điều này khiến áp lực call margin chéo từ các nguồn bên ngoài CTCK gia tăng nhanh chóng. Bên cạnh đó, chuyên gia Yuanta cho rằng những lo ngại về căng thẳng địa chính trị ngày càng leo thang cũng thêm cú doping tác động đến tâm lý nhà đầu tư. Nhận định về thị trường thị trường thời gian tới, ông Nguyễn Thế Minh cho rằng chỉ số có thể có 1-2 phiên nhúng dưới 1.200 điểm, song rất khó để thủng hẳn ngưỡng hỗ trợ này. Nguyên nhân do thị trường vẫn còn nhiều yếu tố hỗ trợ tích cực. "VN-Index đang rơi vào vùng quá bán về định giá. Sau những nhịp chỉnh sâu, P/E thị trường đã về ngưỡng 13,5 lần, tức mức đáy của thời điểm tháng 4. P/E dự phóng năm 2024 cũng giảm xuống mức 11,5 lần cho thấy lợi suất chứng khoán đang rất cao ở mức 9-10%. Từ đây đến cuối năm, tôi cho rằng rất khó kiếm được kênh tỷ suất sinh lời cao như kênh chứng khoán", ông Minh cho biết. Bên cạnh định giá hấp dẫn, thị trường vẫn còn câu chuyện phía trước là khả năng cao Fed sẽ hạ lãi suất trong tháng 9 tới đây. Bên cạnh đó, việc tỷ giá hạ nhiệt cũng sẽ khiến khối ngoại không còn lý do để bán mạnh trên thị trường mà sớm quay lại mua ròng.  "Do đó, nếu VN-Index có chạm về vùng 1.200 điểm sẽ mang đến cơ hội giải ngân tốt cho nhà đầu tư để đón đầu nhịp tăng sắp tới", Giám đốc phân tích Yuanta nhận định. Mai Chi - An ninh Tiền tệ

VNDirect cho biết bán lẻ tiêu dùng và dầu khí là hai ngành có tăng trưởng lợi nhuận âm, nhà đầu tư cần thận trọng hơn trước khi đưa ra các quyết định đầu tư liên quan đến hai ngành này.   Nhóm ngành nào đang có định giá hấp dẫn? Báo cáo chiến lược đầu tư mới đây của Chứng khoán VNDirect đánh giá rằng triển vọng lợi nhuận toàn thị trường tốt hơn có thể tác động tích cực đến VN-Index. Trong các năm 2015, 2017 và 2021, tăng trưởng lợi nhuận phục hồi từ đáy kéo theo đà tăng giá tích cực của thị trường chứng khoán trong nước. Nhóm phân tích dự phóng lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE sẽ tăng trưởng 18% trong năm 2024 (kịch bản tích cực). Theo VNDirect, ngân hàng và bất động sản là hai ngành đóng góp chính, chiếm 66,1% tăng trưởng lợi nhuận của các công ty niêm yết trên HOSE trong năm 2024.  Các ngành chịu ảnh hưởng bởi biến động giá hàng hóa như vật liệu xây dựng, nông nghiệp và xuất khẩu, kỳ vọng sẽ có mức tăng trưởng lợi nhuận khả quan nhờ sự phục hồi thương mại toàn cầu. Ngoài ra, tăng trưởng lợi nhuận của ngành điện và hàng không sẽ cải thiện vào năm 2024 nhờ triển vọng kinh tế tốt hơn. Đáng chú ý, VNDirect cho biết cả định giá P/E và P/B của ngành ngân hàng đều thấp hơn mức trung bình 5 năm. Trường hợp triển vọng kinh tế có chuyển biến tích cực hơn trong tương lai, ngành ngân hàng có thể được định giá cao hơn. Mặt khác, ngành bảo hiểm và dịch vụ tài chính cũng có định giá P/E và P/B dưới mức trung bình 5 năm, trong khi ngành Bất động sản có định giá P/B thấp hơn nhiều so với mức trung bình 5 năm. Trái lại, các chuyên viên phân tích dự báo bán lẻ tiêu dùng và dầu khí là hai ngành có tăng trưởng lợi nhuận âm trong năm 2024, nhà đầu tư cần thận trọng trước khi đưa ra các quyết định đầu tư liên quan đến hai ngành này. Tăng trưởng lợi nhuận ròng của toàn ngành ngân hàng trong năm 2024 sẽ đạt khoảng 23,8% Đánh giá riêng về ngành ngân hàng, VNDirect kỳ vọng lãi suất tiền gửi sẽ tăng nhẹ từ mức đáy gần đây thêm khoảng 0,5% đến 0,75% vào cuối 2024. Do đó chi phí vốn (COF) sẽ chịu ảnh hưởng rõ rệt hơn trong Q4/24 vì COF trong toàn ngành thường trễ so với xu hướng lãi suất từ ba đến sáu tháng. Sự phục hồi của tăng trưởng tín dụng kể từ quý 3/2024 sẽ giúp các ngân hàng có khả năng chuyển phần tăng chi phí vốn cho khách hàng. Nhìn chung, NIM trung bình của ngành dự kiến sẽ duy trì ổn định trong năm nay ở mức khoảng 4%. VNDirect tin rằng sự phục hồi kinh tế nhanh hơn bắt đầu từ quý 2/2024 sẽ giúp các ngân hàng bán lẻ đạt được NIM tốt hơn so với quý 1 (VPB, VIB, ACB và TPB). Theo đó, nhóm phân tích dự báo tăng trưởng lợi nhuận ròng của toàn ngành ngân hàng trong năm 2024 sẽ đạt khoảng 23,8% so với cùng kỳ (quý 1/2024 ghi nhận 18,1%). VPB, LPB và CTG có thể sẽ là những ngân hàng có tốc độ tăng trưởng cao nhất trong ngành. Ngoài ra, chất lượng tài sản của ngành ngân hàng sẽ được cải thiện trong nửa sau năm nay nhờ vào: 1) lãi suất cho vay duy trì ở mức thấp, 2) sự phục hồi kinh tế giúp cải thiện thu nhập, 3) hoạt động thu hồi nợ (thông qua thanh lý, bán đấu giá tài sản) được tăng cường khi thị trường bất động sản dần phục hồi, 4) Thông tư 02 được gia hạn đến hết năm 2024, và 5) các ngân hàng sẽ tiếp tục xử lí nợ xấu (write off). Ngọc Ly - An ninh Tiền tệ

Theo quy định hiện hành, nhà đầu tư nước ngoài phải ký quỹ 100% giao dịch, và đây được coi là điểm nghẽn cần được gỡ bỏ trong tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán. Sau thời gian lấy ý kiến các đối tượng chịu sự tác động theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã hoàn thiện dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về Giao dịch chứng khoán (GDCK) trên hệ thống GDCK; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán (CTCK) và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán (TTCK). Dự thảo Thông tư có một số nội dung đáng chú ý liên quan đến giao dịch ký quỹ của nhà đầu tư nước ngoài như sau: (1) Bổ sung Điều 9a "Giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức" vào sau Điều 9 của Thông tư số 120/2020/TT- BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống GDCK. - CTCK thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có) theo thỏa thuận giữa CTCKvà nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. - Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không thực hiện thanh toán đủ cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán phần còn lại được chuyển cho CTCK nơi nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều này. - CTCK được bán thỏa thuận trên hệ thống giao dịch chứng khoán hoặc chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán theo quy định tại điểm q1 khoản 2 Điều 6 Thông tư 119/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của mình cho nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu theo quy định tại khoản 2 Điều này chậm nhất vào ngày giao dịch liền kề sau ngày cổ phiếu được hạch toán vào tài khoản tự doanh của CTCK trong trường hợp giao dịch này không làm vượt quá hạn mức tối đa về tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài theo quy định pháp luật đối với cổ phiếu đó. Các khoản tài chính phát sinh khi thực hiện giao dịch theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này được thực hiện theo thỏa thuận giữa công ty chứng khoán và nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. - Ngoại trừ giao dịch được quy định tại khoản 3 Điều này, CTCK thực hiện bán cổ phiếu trên hệ thống giao dịch chứng khoán. Các khoản tài chính phát sinh khi thực hiện giao dịch theo quy định tại khoản 2, khoản 4 Điều này được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức hoặc đại diện theo ủy quyền của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức. - Ngân hàng lưu ký nơi nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán số tiền thiếu hụt và các chi phí phát sinh (nếu có) trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức với công ty chứng khoán dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu. Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 7 của Thông tư số 120/2020/TT- BTC: Nhà đầu tư phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua chứng khoán, ngoại trừ các giao dịch sau: - Giao dịch ký quỹ theo quy định tại Điều 9 Thông tư này. - Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức theo quy định tại Điều 9a Thông tư này. (2) Bổ sung điểm q1 sau điểm q khoản 2 Điều 6: Chuyển quyền sở hữu đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của CTCK quy định tại khoản 2 Điều 35a Thông tư này sang tài khoản nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức trong trường hợp việc bán thỏa thuận trên hệ thống giao dịch chứng khoán theo quy định tại khoản 3 Điều 9aThông tư 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán không thực hiện được do giá chuyển nhượng cổ phiếu nằm ngoài biên độ giá hoặc khối lượng cổ phiếu không đáp ứng khối lượng giao dịch tối thiểu của Sở giao dịch chứng khoán tại ngày thực hiện chuyển quyền sở hữu. Bổ sung Điều 35a vào sau Điều 35: Thanh toán giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức quy định tại Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán. - Nhà đầu tư tổ chức nước ngoài phải có đủ tiền trên tài khoản để thanh toán cho các giao dịch mua chứng khoán của mình trước thời điểm thành viên lưu ký xác nhận kết quả giao dịch chứng khoán với Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC). Việc bù trừ, thanh toán GDCK được thực hiện theo quy định pháp luật và quy chế của VSDC. - Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức đặt lệnh mua cổ phiếu không thực hiện thanh toán đủ theo quy định tại khoản 2 Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán, VSDC thực hiện chuyển nghĩa vụ thanh toán tiền giao dịch mua cổ phiếu còn lại của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức thành nghĩa vụ của công ty chứng khoán nơi nhà đầu tư đặt lệnh mua cổ phiếu (qua tài khoản tự doanh của công ty chứng khoán) tại ngày thanh toán, căn cứ vào các thông báo sau đây: a) Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức mở tài khoản lưu ký tại công ty chứng khoán, công ty chứng khoán thông báo cho Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam về việc nhà đầu tư nước ngoài không đủ tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu và thông tin giao dịch đề nghị chuyển thành nghĩa vụ thanh toán của công ty chứng khoán. b) Trường hợp nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức mở tài khoản lưu ký tại ngân hàng lưu ký, ngân hàng lưu ký thông báo cho Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam về việc nhà đầu tư nước ngoài không đủ tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu và từ chối thanh toán giao dịch thiếu tiền đó. - CTCK phải đảm bảo đủ nguồn tiền để thanh toán cho giao dịch theo quy định tại khoản 2 Điều này. CTCK bị xử lý viphạm theo quy định pháp luật và Quy chế của VSDC trong trường hợp không đảm bảo thực hiện nghĩa vụ quy định tại khoản 2 Điều này. (3) Sửa đổi khoản 8 Điều 16 như sau: Trường hợp khách hàng mở tài khoản lưu ký tại thành viên lưu ký không phải là thành viên giao dịch, thành viên giao dịch và thành viên lưu ký phải ký hợp đồng thỏa thuận trách nhiệm đảm bảo nguyên tắc thành viên giao dịch chịu trách nhiệm thực hiện lệnh giao dịch, thành viên lưu ký chịu trách nhiệm kiểm tra số dư tiền, chứng khoán của khách hàng và đảm bảo thanh toán cho khách hàng theo quy định pháp luật, trừ trường hợp CTCK nhận lệnh mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức khi chưa đủ tiền theo quy định tại Điều 9a Thông tư 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán." Bổ sung khoản 9, khoản 10 vào sau khoản 8 Điều 16 như sau: Khoản 9: CTCK nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức không yêu cầu đủ tiền khi đặt lệnh quy định tại Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán phải tuân thủ: a) Hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu được xác định theo quy định tại khoản 10 Điều này; b) Không nhận lệnh mua cổ phiếu của công ty mẹ của CTCK; c) Không nhận lệnh mua cổ phiếu của chính CTCK. Khoản 10: CTCK phải xác định hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu vào đầu ngày giao dịch và lưu giữ tài liệu, thông tin xác định hạn mức này. Hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu được xác định như sau: - Hạn mức nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu = Các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền của CTCK nhưng không vượt quá hiệu số của 2 lần giá trị vốn chủ sở hữu của công ty chứng khoán và dư nợ giao dịch ký quỹ chứng khoán. - Các khoản có khả năng chuyển đổi thành tiền của CTCK bao gồm tiền mặt tại quỹ; tiền gửi ngân hàng, công cụ nợ của Chính phủ, chứng chỉ tiền gửi chưa được sử dụng để đảm bảo cho các nghĩa vụ tài chính; hạn mức thấu chi khả dụng; hạn mức bảo lãnh thanh toán (nếu có) được các tổ chức tín dụng trong nước và nước ngoài cấp; tiền bán chứng khoán tự doanh chờ về; phải thu ứng trước tiền bán chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch và tiền của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức ứng trước để đảm bảo khả năng thanh toán cho giao dịch mua cổ phiếu của mình. - Giá trị vốn chủ sở hữu của CTCK được xác định căn cứ theo báo cáo tài chính quý liền trước thời điểm tính toán. Trường hợp công ty chứng khoán là công ty mẹ, giá trị vốn chủ sở hữu được xác định căn cứ theo báo cáo tài chính quý hợp nhất sau khi đã loại trừ lợi ích của cổ đông không kiểm soát." Bổ sung khoản 7 vào sau khoản 6 Điều 28 như sau: Trường hợp việc thực hiện thanh toán theo quy định tại khoản 2 Điều 9a Thông tư số 120/2020/TT-BTC ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán dẫn tới vượt quá hạn mức đầu tư theo quy định tại khoản 4 Điều này, CTCK không được tiếp tục nhận lệnh giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền của nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức cho đến khi tuân thủ hạn mức đầu tư. Ngoài ra, dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16/11/2020 của Bộ trưởng Bộ Tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên TTCK. Trong thời gian vừa qua, Bộ tài chính, UBCKNN cùng các đơn vị có liên quan, đặc biệt là sự tham gia tích cực của các thành viên thị trường (CTCK, nhà lưu ký, nhà đầu tư) đã đặt ra rất nhiều giải pháp để khắc phục được tiêu chí của tổ chức xếp hạng FTSE để đưa từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Việt Nam còn nhiều tiêu chí cần cải thiện để được xem xét nâng hạng lên thị trường mới nổi (Emerging Market). Việc giải quyết trước mắt vấn đề prefunding, tiến tới sớm vận hành hệ thống giao dịch mới, triển khai lộ trình công bố thông tin bằng tiếng Anh… sẽ là những điểm cộng tích cực trong đánh giá của MSCI, FTSE đối với Việt Nam thời gian tới. Hà Linh- An ninh Tiền tệ